ograniczona zdolności inicjowania i podtrzymywania konwersacji;
nietypowy ton głosu lub nietypowy rytm mowy np. wymawianie każdego zdania jak pytania;
uporczywie powtarzanie tego samego słowa lub zdania (echolalia);
wielokrotnie powtarzane pytania (pytania perseweracyjne);
nieużywanie słów "ja", "moje" w odniesieniu do siebie. Mówienie o sobie w 3 osobie np. "Marek chce pić", zamiast "ja chcę pić";
nie uwzględnianie w mowie form, odmiany wyrazów (agramatyzmy);
wypowiedzi sprawiające wrażenie nieadekwatnych;
trudność w komunikowaniu potrzeb lub pragnień;
bardzo dosłownym rozumienie wypowiedzi - braku rozumienia metafor, dowcipów.
Interakcje społeczne
brak zainteresowania otoczeniem i osobami (zamknięcie we własnym świecie),nieumiejętność inicjowania kontaktu;
brak zdolności do tworzenia więzi emocjonalnych, a więc np. stosownych do wieku związków przyjacielskich z rówieśnikami;
problemy w rozumieniu uczuć lub mówieniu o uczuciach;
nieumiejętność odczytywania czyichś myśli, intencji, emocji, w tym bezsłownych sygnałów niezadowolenia;
nieumiejętność przewidywania, co ludzie mogą zrobić, powiedzieć w określonej sytuacji;
brak spontanicznego cieszenia się i dzielenia się własnymi sukcesami z innymi osobami;
nie angażowanie się w zabawy grupowe, nie wchodzenie w role, nie naśladowanie, nie używanie zabawek w kreatywny sposób, brak wyobraźni i zabawy "na niby";
dziecko nie lubi być dotykane, trzymane na rękach lub przytulane;
skupianie się na detalach , a nie na całości sytuacji;
nieumiejętność uczenia się na własnych błędach;
nieumiejętność zastosowania w szerszym kontekście zapamiętanych reguł;
nieumiejętność uogólnia zasad sytuacji podobnych - nie ma podobnych, są nowe
nie rozumienie odstępstw od panujących zasad;
komunikowanie swoich potrzeb, sprzeciwu często w sposób niezrozumiały.
Stereotypowe wzorce zachowania, zainteresowania i aktywności
przywiązywanie się do stałego, powtarzalnego planu dnia, bardzo emocjonalne reakcje na jakiekolwiek zmiany w najbliższym otoczeniu,np. panika i płacz, podczas przemeblowania lub konieczności pójścia do szkoły o innej godzinie niż zwykle;
obsesyjne układanie przedmiotów w określonym porządku;
silne przywiązanie do przedmiotów pełniących funkcje talizmanów;
specyficzne zainteresowania, pogłębianie wiedzy na jakiś konkretny, często bardzo wąski i specjalistyczny temat często związaną z cyframi i symbolami np. zapamiętywanie i recytowanie rozkładu jazdy tramwaju;
spędzanie czasu na układaniu zabawek w specyficzny sposób, obserwowaniu poruszających się przedmiotów np. wentylator, pralka lub koncentracja się na konkretnej części przedmiotu (np. koło samochodu zabawki);
wielokrotne powtarzanie ruchów takich jak trzepotanie rękoma na wysokości oczu, kręcenie się wokół własnej osi, monotonne kołysanie się, podskakiwanie, wyginanie palców ( tzw. stereotypie ruchowe lub autostymulacje).
Wskazówki do pracy z uczniem:
A.
zminimalizowanie lub całkowite wyeliminowanie elementów rozpraszających;
posadzenie ucznia blisko nauczyciela;
zachowanie schematu pracy i stałości działań edukacyjnych (np. zajmowanie tej samej ławki lub stolika podczas zajęć);
opracowanie planu codziennych zajęć i każdorazowe zapoznawanie z nim ucznia;
wcześniejsze informowanie o zmianach np. w rozkładzie zajęć lekcyjnych, uprzedzanie o zastępstwach na lekcjach, wyjściach, wizytach nowych osób. Informowanie, w jaki sposób trzeba się zachować w nowej sytuacji;
wyraźne zaznaczanie końca określonej aktywności, zabawy, zadania, zanim przejdzie się do następnych;
B.
kierowanie poleceń indywidualnie do dziecka. Zwracanie się do niego po imieniu. Właściwe używanie zaimków osobowych Ja i Ty;
podczas rozmowy używanie prostego i jednoznacznego języka;
wyjaśnianie metafor i przenośni, wyrazów bliskoznacznych, żartów lub dowcipów użytych podczas prowadzenia lekcji;
popieranie informacji słownej gestami, mimikę;
C.
uzupełnianie rysunkiem, zdjęciem, filmem lub modelem przekazywanych podczas lekcji treści abstrakcyjnych;
w razie potrzeby wydłużanie czasu przeznaczonego na wykonywanie poszczególnych zadań i prac pisemnych;
dzielenie trudniejszego lub dłuższego zadania na kilka części;
sprawdzanie zrozumienia czytanego tekstu poprzez zadawanie dodatkowych pytań: Co się wydarzyło? Gdzie ? Kiedy? Dlaczego ? itp.;
dostosowywanie pomocy dydaktycznych i treści zadań do zainteresowań ucznia (np. obliczanie różnicy czasu na podstawie rozkładów jazdy);
wykorzystywanie wąskich i fachowej wiedzy ucznia podczas prowadzenia lekcji;
na lekcjach wychowania fizycznego unikanie aktywności ruchowej związanej z rywalizacją. Dbanie o losowe przydzielanie do grup (dzieci autystyczne są mniej sprawne i niezgrabne ruchowo, a dodatkowo mają problemy z graniem zespołowym, co sprawia, że są pomijane lub niechętnie wybierane;
D.
w sytuacji wzburzenia lub zdenerwowania umożliwienie pobytu w spokojnym, cichym miejscu np. bibliotece, gabinecie pedagoga;
ignorowanie i nie reagowanie na zachowania prowokacyjne (np. płacz, plucie, krzyk). Dziecko powinno wykonać wyznaczone zadanie pomimo takich zachowań;
częste przypominanie o normach i zasadach funkcjonowania społecznego oraz chwalenie i nagradzanie za ich przestrzeganie;
nie zadawanie pytań "dlaczego to zrobiłeś", ale opisywanie co nam się nie podoba w zachowaniu, czego oczekujemy i nazwanie emocji;
opracowanie sposobów radzenia sobie z emocjami w kategorii akceptowane - nieakceptowane.
BIBLIOGRAFIA
Antoszkiewicz E., (2016), Tworzenie warunków edukacyjnych dla ucznia z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu lekkim, Warszawa
Attwood T., (2013), Zespół Aspergera. Kompletny przewodnik, Gdańsk
Attwood T., (2006), Zespół Aspergera, Poznań
Bogdanowicz M., Adryjanek A., (2004), Uczeń z dysleksją w szkole. Poradnik nie tylko dla polonistów, Gdynia
Bogdanowicz M., Czabaj R., (2008), Modelowy system profilaktyki i pomocy psychologiczno-pedagogicznej ucznia z dysleksją, Gdańsk
Borkowska M., (2005), Niepełnosprawność ruchowa u dzieci. W: Uczeń z niepełnosprawnością ruchową w szkole ogólnodostępnej. Loska, M., Myślińska, D. (red), Warszawa
Brejnak W., (2003), Dysleksja, Warszawa
Cybulska R., Dryjańska J., Gotlin K., Kłoda M., Pomorska K., Pyzikiewicz A., (2016), Uczeń z zespołem Aspergera w szkole ogólnodostępnej, Warszawa
Dembo M., H., (1997), Stosowana psychologia wychowawcza, Warszawa
Dyrda K., Rosińska J., (2016), Mam zespół Aspergera. Podręcznik dla uczniów i nauczyciel, Warszawa
Elliott J., Place M., (2000), Dzieci i młodzież w kłopocie, Warszawa
Grodzka M., (2000), Dziecko autystyczne. Dziennik terapeuty, Warszawa
Grygier U., Sikorska I., (2008), Mój uczeń pracuje inaczej. Wskazówki metodyczne, Kraków
Herzyk A., (1992), Afazja i mutyzm dziecięcy, Lublin
Jagielska. G., (2010), Dziecko z autyzmem i zespołem Aspergera w szkole i przedszkolu, Warszawa
Kordyl Z., (1968), Psychologiczne problemy afazji dziecięcej, Warszawa
Lipkowski O., (1981), Pedagogika specjalna. Zarys, (Warszawa)
Loska M., Myślińska D., (2005), Uczeń z niepełnosprawnością ruchową w szkole ogólnodostępnej, Warszawa
Maruszewski M., (1966), Afazja. Zagadnienia teorii i terapii, Warszawa
Sawa B., (1990), Dzieci z zaburzeniami mowy, Warszawa
Święcicka J., (2010), Uczeń z zespołem Aspergera. Praktyczne wskazówki dla nauczyciela, Kraków
Szumska J., (1982), Zaburzenia mowy u dzieci, Warszawa
Tanajewska A., Naprawa R., Stawska J., (2014), Praca z uczniami ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi, Warszawa
Wyczesany J., (2012), Wybrane aspekty diagnozy i terapii osób z niepełnosprawnością intelektualną. W: Niepełnosprawność intelektualna. Bobińska K., Pietras T., Gałecki P. (red), Wrocław
Myśli o wychowaniu A jakoż uczyć mają nie umiejąc sami? Muszą pewnie nadłożyć kazania baśniami - Jan Kochanowski
w szkole zatrudniony jest pedagog szkolny i pedagog specjalny, dyr każe pedagogowi realizować w ramach pensum 5 godzin rewalidacji, pedagog specjalny nie ma rewalidacji. Czy tak można?
Jak rozumiec sytuację kryzysową na E8? Uczeń przewlekle chory, nie można wydłużyć czasu na egzaminie na podstawie zaświadczenia .Czy pogorszenie się stanu zdrowia to sytuacja kryz
Powered by PHP-Fusion copyright (c) 2002 - 2017 by Nick Jones. Released as free software without warranties under GNU Affero GPL v3 73,114,392 unikalne wizyty
Autyzm, to zaburzenie rozwoje, którego objawy występują w trzech głównych obszarach (tzw. triada autystyczna):
