Dla przypomnienia

Takie pismo skierowaliśmy swego czasu do MEN

Szanowna Pani Minister!
Od kilku lat środowisko szkolnych pedagogów zwraca się do kolejnych ministrów edukacji z postulatem ujednolicenia tygodniowej liczby godzin obowiązującego nas wymiaru zajęć (sprawa ta dotyczy również innych specjalistów - psychologów szkolnych, logopedów, terapeutów pedagogicznych, doradców zawodowych - zatrudnionych w szkołach).
Wszystkie związki zawodowe, Rzecznik Praw Obywatelskich, liczni posłowie ze wszystkich opcji politycznych, a także niektóre kluby parlamentarne, zainteresowały się tym problemem, co zaowocowało między innymi wieloma interpelacjami i zapytaniami poselskimi, petycjami i listami otwartymi. Pojawił się również projekt nowelizacji Karty Nauczyciela wniesiony do Sejmu przez posłów Solidarnej Polski.
Jesteśmy jedyną grupą zawodową związaną bezpośrednio z pracą z dziećmi i młodzieżą, która nie posiada sprecyzowanych warunków zatrudnienia.
Przy jasno określonej tygodniowej liczbie godzin obowiązkowego wymiaru zajęć dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych nauczycieli - dydaktyków (18 godzin), wychowawców świetlic (26 godzin), bibliotekarzy (30 godzin) czy nauczycieli poradni psychologiczno - pedagogicznych (20 godzin), nasze pensum ustalane jest w zależności od uchwał władz samorządowych na 20, 22, 25, 26, 30, 36 i więcej godzin.
Zwracaliśmy uwagę, że w postępowaniu władz samorządowych, które stale borykają się z problemami finansowymi, normą staje się nadużywanie ich kompetencji (na podstawie art. 42 ust. 7 pkt 3 ustawy - Karta Nauczyciela ) w ustalaniu obowiązującego nas pensum.
Jego wymiar określany jest czasami nawet na poziomie 40 godzin. Często czynione są również ˝oszczędności˝ polegające na zwiększaniu pensum z jednoczesnym redukowaniem wymiaru zatrudnienia.
Tę zbyt swobodną regulację wielokrotnie krytykowała chociażby Rzecznik Praw Obywatelskich prof. Irena Lipowicz. Pomimo jej licznych wystąpień resort nie podjął żadnych działań legislacyjnych, które rozwiązałyby problem.
Należy podkreślić, że w sytuacji kiedy w uchwałach organów prowadzących jeden z elementów czasu pracy tj. tygodniowy obowiązkowy wymiar godzin zajęć określony jest na wysokim poziomie zdarza się, że po uwzględnieniu pozostałych elementów składowych 40 godzinnego tygodnia pracy - innych zajęć i czynności statutowych jak również zajęć i czynności związanych z przygotowaniem się do zajęć, a także samokształceniem i doskonaleniem zawodowym - czas pracy pedagogów (innych specjalistów również) przekracza dopuszczalną ustawową 40 godzinną tygodniową normę pracy.
Ustosunkowując się negatywnie do omawianego problemu MEN posługiwało się następującą argumentacją:
"ustawodawca wyposażył organ prowadzący w kompetencję do określania pensum m.in. nauczycieli pedagogów, logopedów, psychologów i doradców zawodowych, gdyż organ, kierując się potrzebami środowiska lokalnego, może kształtować tygodniowy obowiązkowy wymiar godzin zajęć nauczycieli realizujących zajęcia w ramach pomocy psychologiczno-pedagogicznej, zgodnie z rzeczywistymi potrzebami dzieci i młodzieży uczących się na terenie jednostki samorządu terytorialnego".
Pomijając absurdalność tego typu argumentacji (czy w gminach, w których wyniki uczniów na sprawdzianach np. z matematyki są słabe podwyższane będzie pensum matematyków?) należałoby zapytać: w jaki sposób organy prowadzące określają "rzeczywiste potrzeby dzieci i młodzieży uczących się na terenie jednostki samorządu terytorialnego", jakie są prowadzone w tym kierunku badania, jakie są kryteria wiążące "rzeczywiste potrzeby" z wysokością pensum (np. przestępczość wśród młodzieży w rejonie "taka i taka" - pensum pedagogów 20 godzin, przestępczość " taka i taka" - pensum 22 godziny, albo - dzieci ze zdiagnozowanymi dysfunkcjami w rejonie "tyle i tyle", pensum "takie i takie" ). Gdzie są obiektywne i skategoryzowane kryteria pozafinansowe na podstawie których samorządy mogłyby miarodajnie i zgodnie z potrzebami dzieci określać wysokość pensum pedagogów szkolnych i innych specjalistów?
Kolejny argument MEN:
" w doktrynie prawa pracy uznaje się, że zasada równości praw pracowników w stosunku pracy wchodzi w rachubę wtedy, gdy pracownicy jednakowo pełnią takie same obowiązki. A więc nie jest dyskryminacją różnicowanie praw pracowników, którzy albo pełnią inne obowiązki, albo pełniąc takie same obowiązki, wypełniają je niejednakowo".
Czy to oznacza, że każdy pedagog szkolny wypełnia inne obowiązki? Przecież mamy je - jednakowe dla wszystkich - zapisane w rozporządzeniu!
Czy wypełniamy je niejednakowo? Oczywiście. O tyle, o ile każdy matematyk, fizyk, chemik, polonista wychowawca w świetlicy szkolnej uczy i wychowuje inaczej.
Szanowna Pani Minister.
W jednym z wywiadów, mówiąc o konieczności likwidacji tzw. "godzin karcianych", stwierdziła Pani, że to niemoralne, aby zmuszać nauczycieli do pracy za darmo. I dalej, że należy uczciwie powiedzieć o braku pieniędzy w systemie, a nie dodawać nauczycielom dodatkowych godzin.
Słowa te można również odnieść do zróżnicowania pensum specjalistów szkolnych w obrębie tego samego systemu oświaty.
Jest to nie tylko niemoralne, ale też niesprawiedliwe, powoduje poczucie nierówności, rodzi frustrację i niepotrzebne antagonizmy w środowisku.
Zwracamy się do Pani Minister z prośbą o życzliwe pochylenie się nad tą tak istotną dla nas sprawą.