Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu
w sprawie szczegółowych form działalności wychowawczej i zapobiegawczej wśród dzieci i młodzieży zagrożonych uzależnieniem
Na podstawie art. 9 ust. 4 ustawy z dnia 24 kwietnia 1997 r. o przeciwdziałaniu narkomanii (Dz. U. z 2003 r. Nr 24, poz. 198) zarządza się, co następuje:
§ 1.
Szkoły i placówki systemu oświaty rozwijają działania wychowawcze i zapobiegawcze wśród dzieci i młodzieży, u których zespół zjawisk psychicznych i oddziaływań środowiskowych stwarza wysokie prawdopodobieństwo powstania zależności od środków odurzających lub substancji psychotropowych albo którzy sporadycznie używają środków odurzających lub substancji psychotropowych, lub środków zastępczych, zwanych dalej "zagrożonymi uzależnieniem".
§ 2.
Działalność wychowawcza i zapobiegawcza w szkole i placówce polega w szczególności na:
1) systematycznym rozpoznawaniu i diagnozowaniu zagrożeń związanych z uzależnieniem;
2) informowaniu o narkomanii i jej skutkach;
3) współpracy z rodzicami dzieci i młodzieży zagrożonych uzależnieniem;
4) poradnictwie w zakresie zapobiegania uzależnieniom od środków i substancji, o których mowa w § 1;
5) przygotowaniu nauczycieli i osób zajmujących się wychowaniem dzieci i młodzieży do przeciwdziałania narkomanii.
§ 3.
Za organizację działań wychowawczych i zapobiegawczych wśród dzieci i młodzieży zagrożonych uzależnieniem oraz przygotowanie nauczycieli do tych zadań odpowiada dyrektor szkoły lub placówki.
§ 4.
W szkołach i placówkach organizuje się, zgodnie z odrębnymi przepisami, pomoc psychologiczno-pedagogiczną oraz prowadzi się edukację prozdrowotną i promocję zdrowia psychicznego, ze szczególnym uwzględnieniem zagadnień dotyczących zapobiegania uzależnieniom.
§ 5.
Zadania z zakresu działalności wychowawczej i zapobiegawczej wśród dzieci i młodzieży zagrożonych uzależnieniem są realizowane w szkołach i placówkach, odpowiednio na:
1) zajęciach profilaktycznych w ramach:
a) form pomocy psychologiczno-pedagogicznej, w szczególności: zajęć dydaktyczno-wyrównawczych, zajęć specjalistycznych, zajęć psychoedukacyjnych,
b) godzin dla wychowawcy klasy,
c) godzin do dyspozycji dyrektora,
d) zajęć pozalekcyjnych,
e) zajęć świetlicowych;
2) zajęciach edukacyjnych w ramach:
a) przedmiotów, których podstawy programowe uwzględniają zagadnienia dotyczące zapobiegania narkomanii,
b) ścieżek edukacyjnych: edukacja prozdrowotna, wychowanie do życia w rodzinie.
§ 6.
1. Działalność informacyjna obejmuje upowszechnianie wśród dzieci i młodzieży, rodziców i nauczycieli informacji na temat:
1) szkodliwości środków lub substancji, wymienionych w § 1, których używanie łączy się z zagrożeniem bezpieczeństwa i zdrowia oraz może prowadzić do uzależnień;
2) dostępnych form pomocy dzieciom i młodzieży zagrożonych uzależnieniem;
3) możliwości rozwiązywania problemów powodujących powstawanie uzależnień;
4) skutków prawnych związanych z naruszeniem przepisów ustawy z dnia 24 kwietnia 1997 r. o przeciwdziałaniu narkomanii.
2. Szkoły i placówki udostępniają dzieciom, młodzieży, rodzicom i nauczycielom informatory, poradniki oraz inne materiały edukacyjne dotyczące problematyki zapobiegania narkomanii.
§ 7.
Organy prowadzące szkoły i placówki wspierają realizowanie działań wychowawczych i zapobiegawczych, w szczególności ukierunkowanych na informowanie o narkomanii i jej skutkach.
§ 8.
1. Poradnictwo w zakresie zapobiegania uzależnieniom od środków i substancji, o których mowa w § 1, polega na udzielaniu porad i konsultacji dotyczących:
1) potrzeb rozwojowych dzieci i młodzieży oraz zagrożeń i możliwości przeciwdziałania uzależnieniom;
2) rozwiązywania problemów dzieci i młodzieży związanych z używaniem środków lub substancji, o których mowa w § 1.
2. Poradnictwo jest prowadzone dla dzieci i młodzieży zagrożonych uzależnieniem, ich rodziców oraz nauczycieli.
§ 9.
Szkoły i placówki podejmują działania interwencyjne polegające na powiadomieniu rodziców i Policji w sytuacjach kryzysowych, w szczególności gdy dzieci lub młodzież używają, posiadają lub rozprowadzają środki lub substancje, o których mowa w § 1.
§ 10.
Szkoły i placówki opracowują, zgodnie ze statutem, strategię działań wychowawczych i zapobiegawczych oraz interwencyjnych wobec dzieci i młodzieży zagrożonych uzależnieniem, która uwzględnia w szczególności:
1) systematyczne prowadzenie w środowisku szkoły edukacji prozdrowotnej, promocji zdrowia psychicznego i zdrowego stylu życia wśród dzieci i młodzieży, rodziców oraz nauczycieli;
2) opracowanie metod i form rozwijania działalności informacyjnej;
3) określenie zadań wszystkich pracowników szkoły w zakresie pomocy dzieciom i młodzieży, zagrożonych uzależnieniem;
4) procedury postępowania w sytuacjach szczególnych zagrożeń związanych ze środkami odurzającymi i substancjami psychotropowymi, z uwzględnieniem zadań osób podejmujących interwencje;
5) współpracę z rodzicami w zakresie działań wychowawczych i zapobiegawczych, prozdrowotnych oraz interwencyjnych;
6) aktywny udział dzieci i młodzieży w zajęciach profilaktycznych i w zajęciach umożliwiających, alternatywne wobec zachowań ryzykownych, zaspokajanie potrzeb psychicznych i społecznych;
7) dostosowanie treści i formy zajęć profilaktycznych do zachowań ryzykownych dzieci i młodzieży oraz stopnia zagrożenia;
8) edukację rówieśniczą;
9) sposób współdziałania pracowników szkoły ze służbą zdrowia i Policją w sytuacjach wymagających interwencji;
10) współpracę z różnymi instytucjami, w szczególności organizacjami pozarządowymi, wspierającymi działalność szkół i placówek w zakresie rozwiązywania problemów dzieci i młodzieży;
11) wspieranie dzieci i młodzieży zagrożonych uzależnieniem, rozwijanie ich poczucia własnej wartości oraz motywowanie do podejmowania różnych form aktywności, w tym aktywności pozaszkolnej, zaspokajających ich potrzeby psychiczne i społeczne, rozwijających zainteresowania i umiejętności psychospołeczne;
12) wewnątrzszkolne doskonalenie nauczycieli w zakresie profilaktyki uzależnień i innych problemów dzieci i młodzieży oraz sposobu podejmowania wczesnej interwencji w sytuacji zagrożenia uzależnieniem;
13) dokonywanie systematycznej oceny efektów podejmowanych działań wychowawczych i zapobiegawczych.
§ 11.
Szkoły i placówki współdziałają z poradniami psychologiczno-pedagogicznymi, poradniami zdrowia psychicznego i innymi specjalistycznymi działającymi na rzecz rozwijania zdrowia psychicznego dzieci i młodzieży.
§ 12.
Rozporządzenie wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.
Minister Edukacji Narodowej i Sportu: K. Łybacka