CELE

Uczeń potrafi zdefiniować trudną sytuację w swoim życiu
uczeń wie, jak sobie radzić w trudnej sytuacji
uczeń zna miejsca, adresy, instytucje, w których może szukać pomocy
uczeń jest wrażliwy na potrzeby kolegi/koleżanki

MATERIAŁY

Kartki papieru
duże arkusze papieru
nitka do szycia
zestawy różnych przedmiotów
przyrządy do pisania r11; markery, pisaki, długopisy

I Część zajęć

1. Powitanie

- uczestnicy siadają w kręgu, każdy za pomocą marki samochodu określa nastrój, w jakim się dziś znajduje oraz, jeśli ma na to ochotę, mówi o przyczynach swego samopoczucia.

2. Zabawa z nitką

- celem zabawy jest uświadomić uczniom, że w pewnych sytuacjach w życiu człowiek nie jest w stanie sobie sam pomóc i potrzebuje pomocy innych ludzi
- prowadzący prosi dwóch ochotników na środek
- nitką do szycia krępuje ręce ochotnikom. Jednemu w taki sposób, aby łatwo mógł się uwolnić, drugiemu w taki sposób, aby nie mógł się uwolnić
- prowadzący prosi ochotników, aby spróbowali wykonać proste czynności - uczesać się, ubrać buty, napisać na kartce papieru słowo, przywitać się z innymi uczniami, etc.
- ochotnik, który ma mocno skrępowane ręce musi dojść do wniosku, że potrzebuje poprosić o pomoc w uwolnieniu kogoś innego ( najlepiej, żeby w pobliżu któregoś z uczniów leżały nożyczki )
- po zabawie prowadzący zadaje pytania:
JAK SIĘ CZULIŚCIE MAJĄC ZWIĄZANE RĘCE ?
CO SPRAWIŁO WAM NAJWIĘCEJ TRUDNOŚCI ?
BOLAŁO WAS WYKONYWANIE POSZCZEGÓLNYCH CZYNNOŚCI ?
W KTÓRYM MOMENCIE ZORIENTOWAŁEŚ SIĘ, ŻE POTRZEBUJESZ POMOCY INNYCH ?
CO BYŁO NAJBARDZIEJ DENERWUJĄCE ?
W JAKI SPOSÓB POPROSIŁEŚ O POMOC ? ( podszedłeś do kogoś i bez słów wyciągnąłeś rękę licząc, że dana osoba domyśli się, że potrzebujesz pomocy, czy może skonstruowałeś odpowiednie zdanie, POTRZEBUJĘ TWOJEJ POMOCY W UWOLNIENIU SIĘ OD TEJ NITKI ).
Prowadzący uświadamia uczniom, że w życiu człowieka mają miejsce sytuacje, które nas "krępują" tak samo, jak krępowała ochotników nitka. Sytuacje te "krępują nasze codzienne czynności ", niektóre z nich możemy wykonywać tak, jak do tej pory, z niektórymi mamy większe problemy, a niektórych nie wykonamy wcale.
Będąc w takiej sytuacji możemy powiedzieć, że jesteśmy nią skrępowani, nie pozwala ona nam swobodnie żyć, gdyż cały czas myślimy o niej. Tak, jak ochotnicy, którzy mieli związane ręce. Zdarzają się trudne sytuacje, w których możemy sobie poradzić sami, lecz są też takie, z których nie potrafimy się uwolnić sami. Aby uzyskać tę pomoc musimy najpierw ( poniższe informacje prowadzący zapisuje na dużym arkuszu papieru, który zostanie wyeksponowany w sali ) :
1. UŚWIADOMIĆ SOBIE, ŻE JESTEŚMY W TAKIEJ SYTUACJI, W KTÓREJ CZUJEMY DYSKOMFORT, NIEPEWNOŚĆ, NIE JESTEŚMY SOBĄ, TA SYTUACJA NAS "KRĘPUJE", ETC.
2. UŚWIADOMIĆ SOBIE, ŻE NIE PORADZIMY SOBIE SAMI W TAKIEJ SYTUACJI - POTRZEBUJEMY POMOCY INNYCH
3. POPROSIĆ O POMOC INNE OSOBY

3. Dyskusja

- prowadzący prosi uczniów o ustosunkowanie się do powyższych informacji

4. Zakończenie

- każdy uczestnik określa swoje aktualne samopoczucie znów za pomocą marki samochodu

Część II

1.Powitanie

- każdy z uczestników określa swoje samopoczucie za pomocą koloru i krótko uzasadnia swój wybór

2.Przypomnienie

- prowadzący przypomina treści zajęć poprzednich wykorzystując do tego zapisany arkusz papieru
- prowadzący pyta o nowe przemyślenia uczniów na ten temat

3.Sytuacje trudne - co to właściwie jest ?

- prowadzący dzieli uczniów na 5-6 osobowe grupy
- każda z grup na dużych arkuszach papieru wypisze trudne sytuacje, które mogą mieć miejsce w życiu młodzieży w ich wieku
- każda z grup prezentuje swoje propozycje a prowadzący zapisuje te, które się nie powtarzają na dużym arkuszu papieru - pokrótce omawiając propozycje uczniów
- ważne, aby na arkuszu papieru znalazły się m.in. takie problemy jak:narkomania, alkohol, przemoc w rodzinie lub w szkole, brak akceptacji ze strony rówieśników, depresja myśli samobójcze, samotność, anoreksja, bulimia, etc.
- wypełniony arkusz papieru zostaje powieszony w sali do następnych zajęć

4.Kapelusz

- prowadzący po raz kolejny dzieli uczestników na 3 grupy
- na każdą grupę losuje poprzez wyciągnięcie z kapelusza nr zestawu rzeczy, na podstawie którego mają oni stworzyć historię

ZESTAW 1 : bilet autobusowy, list pożegnalny, reklamówka, szczotka do zębów (np. ciągłe prześladowania w szkole, ucieczka z domu, etc.)
ZESTAW 2 : portfel, potargana koszulka, skakanka ( zgubione pieniądze, bicie w domu za pomocą skakanki )
ZESTAW 3 : decyzja sądu na temat rozwodu jakiegoś małżeństwa, pamiętnik - parę kartek, na których zapisane będą zdania świadczące o depresji, problemach z jedzeniem, etc. ( rozwodzący się rodzice, depresja chłopca )
ZESTAW 4 - pusta paczka po papierosach, pusta butelka po alkoholu, wezwanie rodziców do szkoły ( problemy z alkoholem, wagary )
- każda grupa ma skonstruować opowiadanie, z którego pozostali dowiedzą się, na czym polegał problem bohatera, co było przyczyną danego problemu, jak do niego doszło, jak mógł się czuć bohater opowiadania w danej sytuacji, zakończenie
- poszczególne grupy prezentują swoje opowiadania - prowadzący dokleja je na arkusz papieru, na którym wcześniej zostały zapisane trudne sytuacje

5. Dyskusja

- prowadzący prosi uczniów o ustosunkowanie się do powyższych informacji

6. Zakończenie

- każdy z uczestników określa swoje samopoczucie za pomocą koloru i krótko uzasadnia swój wybór
- zadanie domowe - uczniowie mają znaleźć miejsca,instytucje, zawody, w których/u których bohaterowie ich opowiadania mogliby szukać pomocy. W tym celu mogą porozmawiać z rodzicami, poszukać w Internecie, etc.

Część III

1.Powitanie

- każdy z uczestników określa swoje samopoczucie za pomocą potrawy i krótko uzasadnia swój wybór

2. Przypomnienie

- prowadzący przypomina uczestnikom treści poruszone na dwóch poprzednich zajęciach, które zostały zapisane na arkuszach papieru
- prowadzący pyta o nowe przemyślenia na ten temat

3. Omówienie zadania domowego
- prowadzący prosi uczniów o zaprezentowanie zebranych w ramach zadania domowego informacji
- prowadzący pyta, w jaki sposób szukali informacji na temat miejsc, w których młodzież może szukać pomocy w trudnych sytuacjach
- ważne, aby podczas rozmowy wychowawca podkreślił swoją rolę wychowawcy - wskazuje na chęć pomocy swoim podopiecznym, mówi o swoich możliwościach, etc.
- ważne, aby w tym miejscu podane scharakteryzowane zostały takie zawody jak : pedagog szkolny, psycholog, telefony zaufania, policja, etc.
- ważne, aby prowadzący wskazał także rodziców, jako osoby, którym przede wszystkim zależy na dobru ich dzieci, ponieważ nikt tak, jak oni nie kochają swoje dzieci, choć często może się to wydawać nieprawdopodobne ( przemoc w rodzinie, uzależnienia w rodzinie należy wytłumaczyć jako chorobę, etc.)

4.Gdzie szukać pomocy i na jaką pomoc liczyć ?

- prowadzący dzieli uczniów na 5-6 osobowe grupy
- każda grupa ma za zadanie scharakteryzować dwie instytucje, zawody, etc. które świadczą pomoc młodzieży w Cieszynie, napisać adres lub nr telefonu zaufania, etc.
- po prezentacji poszczególnych grup prowadzący zapisuje najistotniejsze informacje na dużym arkuszu papieru, który zostanie wywieszony w sali

5.Szczęśliwe zakończenie historii

- prowadzący wraca do arkusza, na którym zostały przyklejone stworzone przez uczniów historie
- uczestnicy pracują w grupach 5-6 osobowych a ich zadanie polega na stworzeniu dobrego zakończenia z użyciem wszystkich do tej pory zdobytych informacji
- po prezentacji wszystkich opowiadań zostają one przyklejone do właściwego arkusza papieru

6.Podsumowanie

- prowadzący podsumowuje wszystkie zdobyte informacje
- podkreśla najistotniejsze informacje na temat trudnych sytuacji:
TRUDNE SYTUACJE ZDARZAJĄ SIĘ W ŻYCIU KAŻDEGO CZŁOWIEKA, ZARÓWNO DOROSŁEGO, JAK I MŁODZIEŻY
KAŻDY CZŁOWIEK W TRUDNYCH SYTUACJACH POTRZEBUJE POMOCY NAJBLIŻSZYCH, JEŻELI ONI NIE MOGĄ POMÓC LUB Z JAKIŚ POWODÓW NIE CHCEMY ZWRÓCIĆ SIĘ DO NICH PO POMOC, SĄ INNE MOŻLIWOŚCI
NIE MA SYTUACJI BEZ WYJŚCIA

7. Zakończenie

- każdy z uczestników określa swoje samopoczucie za pomocą potrawy i krótko uzasadnia swój wybór.